توسعه بی رویه شهری در شرایط کمبود آب / مصاحبه ایسنا با ریاست محترم کرسی یونسکو در بازیافت آب - کرسی یونسکو در بازیافت آب ucwr
Indiscriminate urban development in water shortage conditions in an interview with the head of the UNESCO chair in water recycling
1402/8/14
به گزارش روابط عمومی کرسی یونسکو در بازیافت آب ،ریاست کرسی یونسکو در بازیافت آب در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا نسبت به ساخت بی‌رویه هتل‌ها در مشهد و عدم توجه به کمبود منابع آبی موجود، هشدار داد .
پرفسور محمد حسین صراف‌زاده در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد: در استان خراسان رضوی از یک طرف با کمبود منابع آبی مواجه هستیم و از طرفی هم جمعیت مقیم شهری و هم جمعیت مسافری که وارد مشهد می‌شوند هر ساله در حال افزایش است. بنابراین بحث آب در شهر مشهد باید با اهتمام بیشتری مورد توجه قرار بگیرد و تمام سیاست‌های توسعه شهری باید مبتنی بر آب باشد.
وی افزود: در بحث آب دو مقوله داریم یکی بحث کیفیت آب و دیگری بحث کمیت آب که در بحث کمیت آب یکی از استان‌هایی که عمدتا وابسته به منابع آب زیرزمینی است استان خراسان رضوی است، این منابع نامتناهی نیست و نباید اینطور باشد که دائم نیازهای آبی جدید ایجاد کنیم و در حال افزایش برداشت این منابع باشیم .
صراف‌زاده اظهار کرد: منابع آب زیرزمینی امانت نسل‌های آینده در دستان نسل امروز هستند، اما متاسفانه ما امانتدار خوبی نیستیم و استفاده بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی به نحوی شده که فرونشست یکی از مخاطراتی است که استان خراسان رضوی را تهدید می‌کند و لازم است که در استفاده از منابع آب زیرزمینی به تعادل‌بخشی در میزان بهره‌برداری توجه بیشتری داشته باشیم .
وی تصریح کرد: کمبود منابع آب در استان خراسان رضوی، مسأله پوشیده‌ای نیست و مسئولان امر آیا مطمئن هستند این منابع آبی محدود که نیاز سال جاری ما را به زحمت تأمین کرده است، در سال بعد نیز جوابگوی نیاز آبی خواهد بود؟
توسعه شهری در مشهد بدون در نظر گرفتن منابع آبی است
رئیس کرسی یونسکو در بازیافت آب گفت: اتفاقی که در مشهد شاهد آن هستیم توسعه شهری، بدون در نظر گرفتن منابع آبی است، اصطلاحی داریم به نام شهرهای حساس به آب، که در حال حاضر نیز ظاهرا شهر مشهد جزء شهرهای حساس به آب کشور در نظر گرفته می‌شود، با این وجود ساخت هتل‌ها و افزایش ظرفیت با چه تضمینی در حال افزایش است و آیا مسئولان امر در سال‌های بعد قادر به تأمین آب با قیمت اقتصادی برای این هتل‌های رو به افزایش در این شهر خواهند بود؟
وی خاطرنشان کرد: یکی از پایه‌های اصلی این است که ما در توسعه شهری در درجه اول منابع آبی را که در اختیار داریم در نظر بگیریم و توسعه را متناسب با آن انجام دهیم وگرنه این همه سرمایه‌گذاری در توسعه کالبدی شهر، بدون در نظر گرفتن محدودیت منابع آب کاملا اشتباه است.
سازمان نظام مهندسی با جدیت بیشتری ضوابط مربوط به شهرهای حساس به آب را اعمال کند
وی تأکید کرد: این خیلی نکته مهمی است که در بخش‌های مختلف ساخت و ساز شهری مثل مشهد، سازمان نظام مهندسی با جدیت بیشتری ضوابط مربوط به شهرهای حساس به آب را اعمال نماید و اولا که با این منابع محدود آب، هتل جدید نباید احداث شود، اما اگر هتل جدیدی هم تأسیس شد، بحث مصرف آب در هتل و اینکه چطور و از چه ابزار کاهنده مصرفی استفاده شده و نکاتی که به لحاظ فنی برای ساختمان‌های بزرگ از نظر مدیریت مصرف و بازچرخانی آب مورد توجه است رعایت شود.
در کشورهای پیشرفته، پایه توسعه را آب قرار می‌دهند
صراف‌زاده عنوان کرد: در اغلب کشورهای پیشرفته دنیا که با مسأله آب به صورت علمی برخورد می‌کنند، پایه توسعه را، همیشه آب قرار دادند. مفهوم اکوهیدرولوژی شهری در بسیاری از شهرهای جهان مورد توجه ویژه قرار دارد و بحث آب را به نحوی پایه طراحی شهری قرار می‌دهد که نه تنها محیط زیست از فعالیت انسان‌ها صدمه نبیند بلکه شهروندان از خدمات اکوسیستمی آن بهره‌مند خواهند شد و این از نکاتی است که در بحث مدیریت شهری لازم است ظرفیت‌های ویژه شهر مشهد مدنظر قرار گیرد.
رئیس کرسی یونسکو در بازیافت آب با بیان اینکه بحث دیگر که در حوزه آب مهم است بحث کیفیت آب و تأمین آب سالم برای مجاوران و زائران امام رضا(ع) است، توضیح داد: اگر در آبیاری‌ها از آب آلوده فاضلاب استفاده شود، بسیاری از بیماری‌ها از طریق سبزیجات و محصولات زراعی و زنجیره غذایی منتقل خواهد شد.
وی ادامه داد: تصفیه‌خانه‌های فاضلاب باید هم کمی و هم کیفی توسعه پیدا کند و نکته مهم در بحث تصفیه‌خانه‌ها این است که این تصفیه‌خانه‌ها به نحوی طراحی و اجرا شود که هم از نظر تصفیه کامل و رسیدن به حد استاندارد در پساب خروجی و هم از نظر ضریب بازیافت آب خوب عمل کند؛ یعنی تصفیه خانه طوری طراحی نشود که مدیریت پسماندهای انبوه مایع و جامد آن مثل لجن فاضلاب در طراحی دیده نشده باشد و خودش یک معضل ثانویه باشد.
صراف‌زاده گفت: آب شربی که در شبکه شهری مشهد تزریق می‌شود قطعا تصفیه می‌شود اما چرخه‌های آبی، چرخه‌هایی هستند که بر هم تاثیر می‌گذارند؛ مثلا اگر در کشاورزی کود اضافه استفاده شود غلظت نیترات را در منابع آبی که قرار است به مصرف شرب برسد افزایش داده و اگر در این چرخه‌های آبی خیلی از آلاینده‌ها را حذف نکنیم دوباره وارد منابع آبی و حتی به تدریج وارد منابع آب زیرزمینی شده و سلامت افراد را به مخاطره خواهد انداخت.
وی تصریح کرد: اگر غلظت املاح شهر مشهد در قالب پارامتر کل جامدات محلول یا TDS اندازه گیری شود تقریبا در حد حداکثر میزان مجاز و گاهی اوقات نیز بیشتر است، بنابراین اگر قرار است برای بخش شرب از بخش بهداشتی تمایزی قائل شوند این را هم در نظر بگیرند که وقتی رعایت ضوابط نظام مهندسی برای شهرهای حساس به آب به صورت قانون باشد همه این موارد دیده خواهد شد که این عملا نه تنها روی کمیت آب که روی کیفیت آب نیز تاثیرگذار خواهد بود.